Malware, phishing, ransomware… de termen vliegen ons tegenwoordig om de oren. Hoe kun je jezelf het beste beveiligen tegen zulke gevaren? Deze week geeft Alatas een aantal tips en trucs rondom digitale veiligheid.
1. Wees bewust
De beste beveiliging ben je zelf. Je beslist namelijk zelf welke software je installeert of op welke links je klikt. Als iets er te goed uit ziet om waar te zijn, ga er dan niet op in. Phishing1 e-mails zijn in de meeste gevallen te ontmaskeren door naar het e-mailadres te kijken. Je kunt ook het bericht goed doorlezen; er zitten vaker taalfouten in.
2. Blijf up-to-date
De meeste software op je PC, laptop, tablet of telefoon wordt al automatisch bijgewerkt. Deze updates voegen niet alleen nieuwe functies toe, maar ook belangrijke beveiligingsverbeteringen. Als je de vraag krijgt om bepaalde software te updaten, wacht hier dan niet te lang mee. Je apparaat kan zo namelijk kwetsbaar zijn voor cyberaanvallen. Let wel op of dit een echt updateschermpje is en niet een kwaadaardig programma die andere software imiteert. Ook wordt afgeraden om software die niet meer ondersteund wordt te gebruiken, tenzij je het apparaat niet met internet verbindt. Denk bijvoorbeeld aan Windows 7 of Adobe Flash Player.
3. Een goede virusscanner
Voor veel mensen biedt een gratis virusscanner zoals Windows Security (in Windows ingebouwd) of Avast Free al een goede bescherming. Maar als je bijvoorbeeld je kinderen op het internet wil laten of zelf een beter gevoel van veiligheid wil hebben, dan kun je beter het zekere voor het onzekere nemen. Betaalde anti-viruspakketten zoals Kaspersky en Norton bieden extra functionaliteit aan, zoals ouderlijk toezicht of anti-spam. Internet Security-pakketten hebben ook modules die jou bijvoorbeeld bij internetbankieren kunnen beschermen.
4. Stel je wachtwoorden veilig
Hetzelfde wachtwoord overal gebruiken is sterk af te raden. Zo krijgen hackers snel toegang tot je accounts. Gebruik als je een wachtwoord maakt minimaal 8 tekens. Een langer wachtwoord versterkt het wachtwoord. Maak ook gebruik van hoofdletters, cijfers en speciale tekens (!,@,# etc.). Als alternatief kun je een wachtzin gebruiken, een aantal worden die door jou makkelijk te onthouden zijn, maar geen makkelijk te raden (persoonlijke) informatie bevatten. Een voorbeeld van een wachtzin: IkHeb100TelefoonHoesjes. Je kunt cijfers en speciale tekens toevoegen om de wachtzin nog sterker te maken.
Als een dienst tweestaps-verificatie heeft, maak hier dan gebruik van. Bij het inloggen krijg je dan een code via SMS of een authenticatie app (zoals Google Authenticator). Als iemand je wachtwoord heeft achterhaald, kan deze zo niet inloggen.
Je kunt gebruik maken van een wachtwoordmanager (zoals Bitwarden, Dashlane of LastPass) om veilig je wachtwoorden te bewaren. Het is een goede gewoonte om ieder jaar je wachtwoorden te veranderen. Eventueel kun je zelfs controleren of je inloggegevens uitgelekt zijn met websites zoals haveibeenpwned.com. Deze website kan je ook informeren over nieuwe datalekken.
5. Maak vaak back-ups
Het is altijd een goed idee om minstens één reservekopie van je data te hebben. Ieder besturingssysteem heeft tegenwoordig een optie om automatische back-ups in te stellen. Bij PC’s en laptops kun je een externe harde schijf gebruiken. Het is het beste om van bestanden drie keer te bewaren op twee apparaten, waarvan één op een andere locatie (3-2-1 regel). Denk dan aan je PC/laptop/tablet/telefoon, een USB-stick/externe harde schijf/NAS2 en de cloud3 (Dropbox, iCloud, Google Drive) of een apparaat bij iemand anders thuis of op werk. Zorg ervoor dat je het apparaat waarop je de back-up maakt loskoppelt als de back-up klaar is. Zo voorkom je dat de bestanden aangetast worden.
Zorg ervoor dat de back-up regelmatig uitgevoerd wordt. Als je veel werkt met bepaalde bestanden, moet er ook vaak een reservekopie gemaakt worden.
- phishing = het “vissen” naar gegevens door criminelen, meestal door middel van een valse e-mail en/of website.
- NAS = network attached storage. Een of meerdere harde schijven die gekoppeld staan aan een netwerk.
- cloud = een verzameling servers die diensten zoals online opslag aanbiedt.
